Để bảo đảm mực nước sông Hồng theo đúng yêu cầu đã thống nhất, không thấp hơn 2,20 m tại trạm thủy văn Hà Nội, các hồ chứa thủy điện đã tăng cường lượng xả qua phát điện trước ngày lấy nước khoảng 2-3 ngày. Thực tế, mực nước sông Hồng tại Hà Nội đã được duy trì ở mức trung bình toàn Đợt 1 là 2,32m, Đợt 2 là 2,47m. Tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện trong Đợt 1 là 1,38 tỷ m3, Đợt 2 là 1,82 tỷ m3 nước; tổng cộng cả 2 Đợt là 3,20 tỷ m3 nước.
Người nông dân đã có đủ nước để gieo cấy vụ Đông Xuân. Ảnh: Ngọc Thọ
Theo Tổng cục Thủy lợi và Tập đoàn Điện lực Việt Nam, tính đến hết ngày 12/2 năm 2014, đến diện tích có nước đạt gần 93% tổng diện tích gieo cấy theo kế hoạch. Trong đó có 6 tỉnh đã đạt diện tích có nước trên 95% là Phú Thọ, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình và Hải Phòng và đã có văn bản báo cáo hoàn thành kế hoạch gieo cấy. Các Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hải Dương đã có diện tích có nước đạt trên 90% và sẽ phấn đấu hoàn thành kế hoạch trong 1-2 ngày tới. Hai tỉnh có diện tích có nước thấp nhất hiện nay là Bắc Ninh (đạt 82,40%), Hà Nội (85,3%); trong đó, một số khu vực của các tỉnh này có diện tích tương đối thấp như khu vực Bắc Đuống của tỉnh Bắc Ninh, các huyện Quốc Oai, Thạch Thất, Đan Phượng của thành phố Hà Nội. Ngoài ra, huyện Cẩm Giàng của tỉnh Hải Dương, huyện Tiên Lữ của tỉnh Hưng Yên cũng đang có diện tích có nước tương đối thấp (khoảng 85%). Các khu vực có diện tích đủ nước thấp đều có lý do về nguồn nước cung cấp tương đối hạn chế và một số lý do mang tính chủ quan.
Với tiến độ lấy nước của các địa phương tương đối tốt, để bảo đảm mục tiêu tiết kiệm nước, Tổng cục Thủy lợi sẽ đề nghị rút ngắn thời gian xả nước của các hồ chứa nước thủy điện. Tuy nhiên, một số khu vực hiện có diện tích đủ nước thấp có thể sẽ không hoàn thành cấp nước đủ cho 100% diện tích; để giải quyết khó khăn này, Tổng cục Thủy lợi đã phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm việc với Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bắc Ninh, đồng thời đề nghị một số địa phương khác thực hiện một số giải pháp như: Đối với khu vực Bắc Đuống, chuẩn bị phương tiếp nguồn nước cho hoạt động của trạm bơm Trịnh Xá và các khu vực khác; Công ty THHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải tập trung điều tiết để tăng cường nguồn nước cung cấp cho các huyện Cẩm Giàng và Tiên Lữ, tập trung giải quyết nước tưới xong trong thời gian sớm nhất. Riêng các huyện Quốc Oai, Thạch Thất và Đan Phương của thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục được cấp nước đổ ải bằng nước bơm từ các trạm bơm dã chiến ven sông Hồng, đã được Thành phố Hà Nội xây dựng với cao trình miệng hút tương đối sâu, có thể hoạt động khi sông Hồng được duy trì ở mức dòng chảy tối thiểu.
Có thể nói, đến nay giải pháp cho các khu vực chưa đủ nước đã được Tổng cục Thủy lợi và các địa phương tính toán, xây dựng khả thi, bảo đảm cung cấp đủ nước cho các diện tích gieo cấy theo kế hoạch. Trong trường hợp còn tồn tại các diện tích quá khó khăn, không thể cấp nước gieo trong lúa, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn sẽ đề nghị các địa phương nghiên cứu chuyển đối cơ cấu cây trồng để giảm áp lực về nguồn nước.
Vụ Đông Xuân 2013-2014, toàn khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ gieo cấy 636.014 ha lúa. Để phục vụ nước cho làm đất, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thống nhất với Tập đoàn Điện lực Việt Nam thực hiện 03 đợt xả nước từ các hồ chứa thủy điện Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang để bổ sung nước cho hạ du. Tính đến thời điểm này, đã tiến hành 02 đợt xả, tổng cộng 10 ngày (Đợt 1: từ ngày 14-18/1/2014; Đợt 2: từ ngày 25-29/1/2014), Đợt 3 sẽ thực hiện từ ngày 8-16/2/2014. |
Ngọc Thọ